PROTOKÓŁ LECZENIA ATROFII UROGENITALNEJ, SKŁADAJĄCY SIĘ Z JEDNOCZASOWEGO ZASTOSOWANIA KWASU HIALURONOWEGO, ZABIEGU RADIOFREKFENCJI BIPOLARNEJ ORAZ KOSMOCEUTYKU APLIKOWANEGO POMIĘDZY ZABIEGAMI, PRZYNIÓSŁ OCZEKIWANE EFEKTY. Uzyskano wzrost stężenia kolagenu i elastyny zarówno w ścianie pochwy, jak i w skórze sromu, a pacjentki odczuły poprawę. Ustąpiły pieczenie, świąd i ból.
Atrofia urogenitalna (AU) dotyczy 75% kobiet po menopauzie. U 50% z tej grupy pojawią się objawy takie jak: suchość pochwy, pieczenie, ból przy współżyciu oraz nawracające stany zapalne  pochwy i dróg moczowych [1, 2, 3]. Nie bez znaczenia pozostaje również aspekt estetyczny, dotykający narządu płciowego zewnętrznego.
Leczenie atrofii urogenitalnej
U dużej grupy pacjentek problem atrofii urogenitalnej pozostaje jednak nierozpoznany. Przyczyny tego stanu rzeczy to: niechęć pacjentek do szukania profesjonalnej pomocy z powodu zawstydzenia problemem oraz postrzeganie atrofii urogenitalnej jako naturalnego następstwa starzenia się i pogodzenie się z takim stanem rzeczy. Musimy wszakże pamiętać, że w przeciwieństwie do wazomotorycznych objawów klimakterium, które z czasem mają tendencje do cofania się, atrofia urogenitalna pogłębia się, jeśli nie jest leczona.
Można powiedzieć, że AU jest to przewlekłe, postępujące schorzenie, które może być skutecznie leczone. Medycyna oparta o dowody (EBM) proponuje w tym zakresie miejscowe stosowanie estrogenów, środków nawilżających itd. U części pacjentek takie leczenie jest bardzo skuteczne. Jednak duża grupa pacjentek jest oporna na leczenie lub nie przyniesie ono spodziewanych efektów.
Czy istnieje alternatywa?
Współczesna medycyna wprowadza do leczenia AU nowe opcje terapeutyczne, wykorzystujące urządzenia oparte o energię (radiofrekwencja, lasery, zogniskowane ultradźwięki o dużej mocy – HIFU oraz karboksyterapia), terapie autologiczne – takie jak osocze i fibryna bogatopłytkowa, tłuszcz autologiczny, komórki mezenchymalne i kwasy hialuronowe.
Radiofrekwencja bipolarna (Sectum)
Zapewne większość z czytelników wie, że prąd o częstotliwości radiowej, przechodząc przez tkankę, napotyka opór. W konsekwencji, w obszarze przepływu prądu, prowadzi to do podwyższenia temperatury do około 45 stopni Celsjusza. Z kolei podwyższenie temperatury powoduje pobudzenie fibroblastów do produkcji kolagenu i elastyny, pobudza również wydzielanie białek szoku termicznego (HSP), które następnie pobudzają wydzielanie czynników wzrostu.
To złożone oddziaływanie, w przypadku ściany pochwy, prowadzi do pogrubienia i przywrócenia warstwowości zanikowego nabłonka, pojawienia się pałeczek kwasu mlekowego (rozkładają glikogen z nabłonka), przywrócenia prawidłowego pH, a także przywrócenie wilgotności, poprawy elastyczności i napięcia ściany pochwy. W przypadku skóry sromu w literaturze fachowej opisywana jest również poprawa elastyczności, napięcia i szeroko pojętej estetyki tego obszaru. To co odróżnia urządzenie do radiofrekfencji o nazwie Sectum od innych urządzeń, to fakt, że jest to system bipolarny z pełną kontrolą przepływu prądu pomiędzy pierścieniami na końcówce roboczej. Sectum ma inteligentny system kontroli temperatury, jak również możliwość aplikacji pochwowej w trybie pulsacyjnym, co sprawia, że nie ma konieczności poruszania końcówką w pochwie. Brak tego trybu jest jednak do pewnego stopnia wadą urządzeń monopolarnych. Nie bez znaczenia pozostaje też krótki, w porównaniu do urządzeń monopolarnych, czas aplikacji, wynoszący od 8 – 10 min na 1 obszar (pochwę lub srom).
Zastosowanie kwasu hialuronowego
Kolejnym elementem protokołu jest, znany od wielu lat na rynku, kwas hialuronowy (HA) Neauvia Intense Rose (NIR), zawierający 28 mg sieciowanego HA/ml. Kwas ten przeznaczony jest do aplikacji w obrębie skóry sromu. Jego unikatowość polega na szczególnej budowie. Jak zapewne Państwo pamiętacie, czysty kwas hialuronowy podany do skóry ulega w ciągu kilkunastu godzin rozkładowi przez hialuronidazę. Żeby temu zapobiec, ale też z wielu innych powodów, kwasy hialuronowe są łączone (sieciowane, crosslinkowane) z różnymi związkami chemicznymi (crosslinkerami). Z nich zaś najbardziej popularnym jest BDDA (Butanediol Diglycidy Ether). Tym co odróżnia NIR od innych kwasów hialuronowych jest „crosslinker” PEG (Polyethylene Glikol).
Unikatowość PEG wynika z faktu,że cząsteczka PEG pozostaje niewidoczna dla naszego układu immunologicznego i dzięki temu nie dochodzi do zjawiska formowania wielojądrzastych komórek olbrzymich (Foreign Body Giant cells Reaction), co klinicznie prezentuje się jako tworzenie w skórze granulistości, po podaniu HA. Innym istotnym dla protokołu faktem jest termostabilność NIR. Pozwala ona na łączenie terapii NIR z radiorekwencją, bez ryzyka utraty stabilności depozytu w tkance. Kwas hialuronowy to nie tylko makroskopowa wolumetria skóry sromu, ale również udowodnione działanie regeneracyjne, przez pobudzenie fibroblastów do produkcji kolagenu i elastyny [4, 5]. Ostatnim elementem protokołu jest żel Neauvia Rose Gel (NRG). Jest to tzw. kosmoceutyk, czyli preparat łączący w sobie cechy kosmetyku (nawilżanie, działanie łagodzące podrażnienia) i leku (czynniki wzrostu). NRG w protokole działa jako adiuwant, wspomagający synergistyczne działania kwasu hialuronowego NIR i radiofrekwencji Sectum.
Jak to działa?
Cały protokół Nrose obejmuje cztery sesje w odstępach 4 – 5 dniowych. Na pierwszym spotkaniu omawiamy przebieg leczenia, zbieramy wywiad, badamy pacjentkę, sporządzamy dokumentację zdjęciową. Pacjentka zapoznaje się także ze zgodami na zabiegi i jeśli zaakceptuje protokół, podpisuje zgody. Następnie, w znieczuleniu miejscowym, podajemy do skóry warg sromowych większych specjalnie zaprojektowaną kaniulą NIR, po ok 1,5 ml na stronę. Kolejnym etapem jest zabieg radiofrekfencji Sectum, dopochwowo i na skórę sromu. Na kolejnych trzech sesjach wykonujemy tylko radiofrekfencję bipolarną. Po zabiegu oraz w dniach pomiędzy sesjami pacjentka stosuje wspomagający terapię kosmoceutyk Neauvia Rose Gel.
Podsumowanie wyników
W badaniu, które przeprowadziłem uzyskałem wzrost stężenia kolagenu i elastyny zarówno w ścianie pochwy, jak i w skórze sromu (kolagen 27%, elastyna 60%). Pacjentki bardzo wysoko oceniły estetyczny efekt synergicznego działania kwasu hialuronowego NIR i radiofrekwencji Sectum. Wszystkie pacjentki, także klinicznie, opisały poprawę lub znaczną poprawę w zakresie: nawilżenia pochwy, doznań seksualnych, ustąpienia dolegliwości typu – pieczenie, świąd i ból przy współżyciu seksualnym. Niezmiernie miło zaskoczył nas wpływ protokołu na poprawę dolegliwości związanych z wysiłkowym nietrzymaniem moczu i pęcherzem nadreaktywnym. Kolejne badanie i artykuł dotyczyć będzie tej właśnie grupy pacjentek.    

Dalsze postępowanie


Nie wszystkie badania są konieczne w celu ustalenia leczenia i najczęściej dobrze przeprowadzony wywiad pokazuje lekarzowi, jakie metody pogłębionej diagnostyki mogą być konieczne w celu wyboru najlepszej metody leczenia.